Bağırsakta bulunan lenfoid doku bağışıklık sisteminin yaklaşık %70’ini oluşturur, yani bağışıklık sistemimizin yaklaşık %70’i bağırsaklarda bulunur.5 Güçlü bir bağışıklık sistemi için bağırsak sağlığı esastır. Bağırsak sağlığı ise bağırsak fizyolojisi, anatomisi haricinde sindirim sisteminde yaşayan mikroorganizmaların dengesini de ifade eder. Sağlıklı bağırsaklara sahip olmak genel sağlığımız ve bağışıklık sistemimiz için çok önemlidir. 1
Güçlü bir mikrobiyota hastalıklardan korunmak için çok önemlidir. Probiyotik alan kişilerde üst solunum yolu enfeksiyonlarının daha az ve daha kısa süreli olabileceği gösterilmiştir. 6
Çocuklarda Mikrobiyota Gelişimi
Bugüne kadar yapılan çalışmaların çoğu anne karnında mikrobiyal kolonizasyonun başladığını olduğunu kanıtlanmamış olsa da,7 kolonizasyonun büyük kısmının doğumdan sonra annenin mikrobiyotasından kaynaklandığı gösterilmiştir. 8
Mikrobiyota doğuştan gelen bağışıklık sisteminin ana bileşenlerinin gelişimi için kritiktir. Dolayısıyla mukozal yüzeylerin erken dönem kolonizasyonu, kişinin bağışıklık sisteminin olgunlaşmasında çok önemlidir.9 Genetik faktörlerin yanı sıra çevresel faktörler de mikrobiyotanın şekillenmesinde önemli rol oynar. 10
Bağışıklığın gelişiminde en kritik dönem mikrobiyotanın da olgunlaştığı 3 yaşlara tekabül eder.11 Bağışıklık sisteminin ve mikrobiyotanın henüz olgunlaşmamış oluşu yenidoğanları ve bebekleri zararlı ve bulaşıcı patojenlere karşı daha duyarlı hale getirir, bu nedenle de bulaşıcı hastalıklar çocuk ölümlerinin başlıca nedenlerinden biridir. 12
Bağırsak mikrobiyotası aşırı antibiyotik kullanımı, dengesiz beslenme ve yetersiz probiyotik alımı gibi olumsuz çevresel faktörlerden etkilenirse bağışıklık sistemi ve mikrobiyota dengesi bozularak patojen artışı ve anormal bağışıklık sistemi tepkilerine neden olarak hastalıklara yol açabilir. 13
Enfeksiyon Nedir?
Patojen mikroorganizmalar gözle görülemeyen küçük canlı organizmalardır. Halk arasında mikrop denilen bu mikroorganizmalar birçok yerde bulunabilir ve enfeksiyona neden olabilir.
Sağlıklı kişilerde bulunmayan mikroplar çoğaldığında ise enfeksiyon belirtileri ortaya çıkar.
Diğer taraftan vücutta denge halinde bulunan iyi bakteriler ve kötü bakterilerin dengesi kötü bakteriler lehine arttığında hastalıklar ortaya çıkabilir. İyi bakteriler ise kötü bakterilerle savaşarak bu dengeyi yeniden sağlamaya çalışır. 14
Okullarda Bulaşıcı Hastalık Yönetimi
Bulaşıcı hastalıklar okula giden çocuklarda önemli hastalık nedenleridir. Bu nedenle okullarda önleyici tedbirler alınması hem okul içinde enfeksiyon kontrolünü sağlar hem de enfeksiyonun daha geniş kitlelere aktarımını en aza indirir.
Okullarda bulaşıcı hastalıkların yayılmasının önlenmesi için hijyen kurallarına dikkat edilmeli, çocukların ve personelin aşı takvimine uygun şekilde aşılanmasının sağlanması, hasta personelin / çocuğun tespit edilip uzaklaştırılması gerekmektedir.
El yıkama enfeksiyon kontrolünün önemli bir parçasıdır. Çocuklara el yıkamanın ve öksürürken dikkat edilmesi gereken kuralların öğretilmesi enfeksiyon zincirinin kırılmasında esastır.
Enfeksiyon kontrolü için iyi tuvalet ve el yıkama olanakları hayati önem taşır.
• Okul nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek düzeyde ve sayıda lavabo olmalıdır.
• Lavabolarda ılık akan su, sıvı sabunluklar ve el kurutma tesisleri bulunmalıdır.
• Kağıt havluların atılması için ayakla çalıştırılan pedallı çöp kutuları lavaboların yakınına yerleştirilmelidir.
• Lavaboların temizliği düzenli yapılmalı, kağıt havlu ve sabun gibi malzemeler düzenli olarak doldurulmalıdır. 15